Skip to content

UTUSAN SARAWAK

SUMBER MAKLUMAT ERA BAHARU

Primary Menu
  • LAMAN UTAMA
  • IKLAN
  • SEMASA
  • WILAYAH
    • Selatan
    • Tengah
    • Utara
  • TEMPATAN
  • NASIONAL
  • INSPIRASI
  • KESIHATAN
  • ADVERTORIAL
  • RENCANA
  • TEKNOLOGI
  • PENDIDIKAN
  • BISNES
  • MAHKAMAH
  • JENAYAH
  • KEMALANGAN
  • KEBAKARAN
  • KOLUM
  • GLOBAL
  • SUKAN
  • WBS
  • Home
  • SADA IBAN
  • Ngemeran adat asal kena masa pengabang
  • SADA IBAN

Ngemeran adat asal kena masa pengabang

Utusan Sarawak 3 years ago

MAYA melah pinang seduai melaki bini mega dibiau kena minta berekat.

LEBUH orang bisi pengawa begulu berami baka maya begawai baka Gawai Antu, Gawai Umai, Gawai Tajau, Gawai Burung, Mangkung Tiang enggau semua pengerami gaga ati baka Melah Pinang, siti ari penggal atur pengawa orang ke berami nya miau pengabang ke dikumbai orang bebiau.

Biau pengabang tu sigi dipejalaika orang ba pun pengerami, iya nya udah bekau pengabang nyau jenuh udah duduk sereta mega penggal pengawa bukai, nitih atur sebuah-sebuah rumah panjai ke bempu pengawa, tauka orang sepintu bilik ke bempu pengawa, kelebih agi baka dalam pengerami melah pinang.

                NGELALU PENATAI

Tuju biau dalam gulu tu kena ngelaluka penatai pengabang, kena merekat sida, sereta bepinta ka pengerai sereta pengelantang ari Petara.  Enti iya biau orang jadi melaki bini tauka biau melah pinang, tukang biau nya merekat seduai ke baru jadi ngena jalai biau, beniatka seduai sama panjai begulai, beranak betelesak enggau pangan diri.

Genteran biau pengabang ke dikenaka chuan dalam lambar tulis tu nya siti ari genteran biau ke selalu agi dikena orang miau pengabang ba menua Batang Ai, Skrang, Batang Lupar, Saribas enggau Krian, kelebih agi pati Saribas baka menua Paku, Rimbas, Padeh enggau Layar, sereta semua ai Krian baka Kabo, Melupa, Kerangan, Kawit, Drau, Mapar, Sebubu, Babang, Ulu Krian, Budu, Telik, Awik, Sebelak, Sebetan enggau semua genturung menua Krian ulu, tengah enggau ili.

Tukang biau endang dipilih ari sida ke tuai agi sereta bisi penemu nyadi lemambang enggau teleba bejaku ba mua bala mayuh. Leka biau endang nitih tusun dalam leka sada benyawa baka pengap, renung enggau timang jalung tajapan biau tu enda dikangau baka sada benyawa ti disebut nya.

          BEBIAU

Uji kitai sama ninga sereta belajar mimit ari biau pengabang tu.

O-ha! O-ha! O-ha!

Nama ke semetak inggar temekung?

Munyi ke masak chagak bedil kelutung.

Tebah Kemendan Tuan Menggung,

Didinga ari pun Semambu Ngandung

Kunjung-kunjung nyadi benung Tajau Bujang,

Kebungka burung tiung lelaki.

Nama ke semetak inggar didinga?

Munyi ke masaak chagak bedil temaga

Tebah bini Tuan Raja

Didinga ari Singapura

Pansa geruda kapal bekejang,

Ngadap ka leka matahari mati.

Nama ke semetak inggar bemunyi?

Munyi ke masak chagak bedil besi,

Tebah bini tuan Tawi,

Didinga ari tisi langit lati,

Lanji-lanji tengkak sawang.

Ari nya baru aku ngangau ka

Ribai ke datai ari tasik besai

Ledung linang,

Betumpu alau, berimbai ruai,

Enggau Menyalin Bungai,

Tutup Temaga Lawai Bunsu Garai,

Berumah di rantau panjai

Tinggang telesai bungai engkuang.

Ngangau ka Chendung Lempung Pelingan,

Puchung begantung nengah bulan,

Bunsu Bundan, orang tau nangga

Gam gigi gumbang.

Rumbai tu beranak ka Endu Pupu Kebul Bebuli

Tu indu pemadu nama,

Dikumbai Dayang Tekang Mau Tuchi

Rega nengeri  siti menua

Beranakka Lulung datai ari

Segupung Ati Tanah

Sembah di kelasah pandan bekuang.

Beranakka Kumang

Nepan di taking apung beluyah

Menyadi Saripah Aka Tuan,

Jadi enggau Sigi Beru Hari

Ninggang kunchi guntur beringgang,

Jadi enggau Sigai Beru Lemai

Ninggang telesai ujan sayang.

Nya orang ngemeran ka batu pesuk

Teman tunjuk jari lima

Ai belambuk ngampuh ke menua.

Nya menua Apai Miga

Betanduk ngena, umba ketapu

Buok galung bauh ngelagetang.

Rumbur ka Sibau rambuk bulu

Menua ampa raya tekebu,

Sebuah tukau bangkung langkau

Menua Lemandau datai ari ngelepau

Gumbang besabung.

Menua pating aur pengerindu

Lendu-lendu maguh ka

Ulu Belimbun Jawa.

Takang buluh ayu ngachuh ka ulu

Putih Menyala.

Nya menua Raja Bangka bedinding ngena

Gumbang menyadi.

Tuan Jandan bedinding hari

Sukadana Bebuli Ati.

Nya betampung enggau menua

Raja Segangga Gunggung

Penyadung Antu Tuah

Berimbai enggau Raja Segangga Ganggai

Penatai Antu Limpah,

Nya jadi enggau Kemeli Kemantan Padi

Diambi mimpi jadi raja.

Jadi enggau Kemelat Tampuk Lensat

Diambi kenyap tinduk lina.

Dia sida mai pengaruh,

Batu lementak bai ngabang

Ngambika tau nyelepak awak

Menua orang.

Batu duri bai ngabang

Ulih nemu di tuki ridan pengerang

Batu pabung mai ngabang

Ulih nemu di lampung tekalung pundang.

Taring uting babi ngelampai

Tanduk rusa mulai,

Gemala panggum tupai

Dibai orang tuai mansang nandai

Selit di punggai puting ilang.

Awakka gayu, awakka guru!

Awakka gerai nyamai!

Raja nguan menua!

Kami minta jalai bidik enggau lansik,

Minta betuah minta belimpah,

Minta gerai minta nyamai

Minta chelap minta embap.

Aku ngangau ka Petara Aki, Petara Ini,

Ngangau ka orang ke lama udah lelang,

Lama udah midang,

Sida ke udah parai, ke udah nadai,

Nya dikangau, ditesau,

Nya aku kumbai, aku lambai.

Nyaup aku ngupas padung, ngupas tilung,

Ngupas panggang, ngupas ruang,

Ngupas penuduk, ngupas peninduk,

Ngupas ruai, ngupas tikai.

Ngambika iya bau rengu, bau garu,

Bau empenit, bau bangkit.

Ngambika endur betunggah, endur besembah.

Ngambika tampak Tuan, tampak Sultan,

Tampak China, Tampak Belanda,

Tampak Laut, Tampak Bunut.

Tu endur besauh, endur belabuh

Endur betanya, endur bepinta.

Ngambika kami mansang, kami nyegang,

Kami ngebung baka langit

Entuchung baka bukit.

Ruai kami baka danau

Tampak meh kami naka pulau

Gayu guru gerai nyamai semua kitai.

O-ha! O-ha! O-ha!

Nama ke semetap munyi ngitar?

Nama ke betengah munyi kapal?

Nama ke semegup munyi bedil?

Nama ke semetup munyi bandir?

Nya nyawa anak raja, nyawa anak uda,

Nyawa anak kerani, nyawa anak mensali.

Orang nya bisi piring lebat, piring sarat,

Nya meri aku ngangau, aku nesau

Nya meri aku ngakak munyi tajai

Ngakak di dan emperawan benang.

Nya meri aku ngembau munyi ruai

Ngembau di tatai panjai nyementang.

Nya meri aku nidit munyi landai

Nidit di punggai mua lubang,

Enda kami busung, enda kami lunggung,

Enda kami tulah, enda kami pimpah.

Ga dikuan aku ditanggam bentuk selung,

Ga kaki aku bediri ngembar ruit pendawan.

Pala aku dibiau selanjau ijau manuk sabung

Dada aku luak tata minyak ai juyung

Ga aku baka paku besurung gelung

Baka tubu besulur rebung

Baka penduk betampung puchuk

Baka tali betampung wi

Baka tengang tampung belembang.

Baka rutan tampung danan.

Kami ngangau ka orang lama parai

Lama udah nadai

Ngangau ka orang ke lama udah midang

Lama udah tumbang.

Tinggang batang tebelian wi.

Ngangau ka orang lama udah nadai

Kena keranjai indai imbuk kedidi

Orang ke lama udah rentap langgar urat

Dandi lelaki.

Orang lama udah suyak tinggang karak

Kepayang padi.

O-ha! O-ha! O-ha!

Kita ke dalam tanah nyenguk naka punggung

Kita ari langit nilik naka rekung

Kita ari ili mudik sebuah bangkung

Kita ari ulu undur sebuah barung.

Kita ngabang piring rendai, piring salai

Kita ngabang piring asi, piring tumpi.

Enti kita bela udah datai, udah nyeluai,

Enti kita bela udah betugung, udah betembung

Dia kita duduk di tikai wi, tikai peradani.

Tikai pandan, tikai rutan.

Nya kitai empuru makai kapu

Kita beranggap, kita nginsap

Tang kita udah makai rendai, makai salai

Kita ngabang, kita mansang

Kita mai ubat serangkap genap

Mai pengaruh kambuh tubuh.

Nya baru ninggalka batu remaung

Ulih nyamah di parung tingkah tebiang

Nya baru ninggalka batu ratai ka Simpurai

Ulih nyamah di ratai buluh temiang.

Nya  baru ninggalka batu pama ke lalau lamba

Ulih nyamah di keresik lansar didendang.

Nya baru ninggalka taring tengiling ka Keling

Dua meling, lapan bekumbang.

Nya baru ninggalka penyelinting

Sangking di tunjuk jari butang

Nya baru ninggalka basilar

Tangkai ka di tandan bau nuking.

Nya baru ninggalka kebal tutup

Nangkup ka adup ruang belakang.

Nya baru ninggalka lansik bidik

Ka betuah enda langkang.

Nya baru ninggalka batu padi

Kebayan puli di mua tibang terentang.

Meri nuan seharitu

Baka batu lulung umbak

Meri nuan seharitu lelijang.

Baka pisang lulung tambak

Nya baru aku nepan di batu bulan

Ngambi suman nguan menua.

Nya baru aku manggai di batu chanai

Ngambi gerai selama-lama;

Nangga sintung, nangga rabung

Nangga awan, nangga bulan,

Gayu guru! Gerai Nyamai!

DISIBUR

Udah bekau ke miau, nya tukang biau lalu disibur orang ke nyibur ai ngena ai tuak. Nyadi sibur ai tu kena meri terima kasih sereta mega kena minta berekat ari Petara ngichaka biau nya ngasi didinga lalu peminta iya nyadi nyata segenda dipeda mata dua semua mensia mayuh ke betugung bebala memagang.

Mensia mayuh ke begulu ba endur nya pan sama kena sangkung biau nya tadi kelebih agi dalam peminta ngagai Petara tentang pengerai, pemandai, pengelantang, penyenang sereta mega peminta pasal bala mensia ke tampak dipandang sereta dipeda Petara ngichaka semua sama mudah bulih jereki, bulih tuah bulih limpah.

Nya meh kebuah, lebuh ke miau pengabang, lemambang biau nya megai manuk sereta miau mensia mayuh ngena manuk nya ngichaka semua sama kena sangkung dalam leka biau enggau sampi nya.

Oleh TELESA EMPERAN

Continue Reading

Previous: NOVEL TERUTU JEMU AMBUN LEMAI
Next: NOVEL TERUTU JEMU AMBUN LEMAI

Arkib

  • TERMA & SYARAT
  • PENAFIAN
  • HUBUNGI KAMI
Utusan Sarawak By Warta Niaga Sdn.Bhd | MoreNews by AF themes.