SIEM REAP, Kemboja: Pemandu pelancong Bun Ratana, yang menawarkan perkhidmatan di Kuil Angkor, berkata beliau hampir tiada pekerjaan sejak krisis sempadan tercetus, walaupun ini adalah musim puncak pelancongan.
Tapak warisan UNESCO itu terletak di bandar Siem Reap, hanya dua jam pemanduan dari sempadan Thailand, yang selama lebih dua minggu telah digegarkan oleh pertempuran ketenteraan yang mengorbankan puluhan nyawa.
Pembatalan perjalanan akibat konflik itu telah meninggalkan struktur batu berusia berabad-abad tarikan pelancong utama Kemboja dalam keadaan sunyi luar biasa, manakala perniagaan menjadi terdesak.
Bun Ratana berkata pendapatannya merosot kira-kira 80 peratus kepada AS$150 selepas melebihi 10 lawatan dibatalkan pada Disember, berbanding tahun lalu.
Beliau menyalahkan krisis itu, berpunca daripada pertikaian sempadan sejak era kolonial.
Namun, beliau berharap pelancong akan kembali ke taman arkeologi Angkor yang menempatkan banyak runtuhan kuil dari Empayar Khmer, termasuk Kuil Bayon dan tarikan utama, Angkor Wat.
“Sesetengah pelancong takut, tetapi di sini, di Siem Reap, selamat,” kata Bun Ratana kepada AFP.
Selepas pertikaian meletus dengan pertempuran baharu pada Mei, kedua-dua jiran menutup laluan darat.
Penganjur pelancongan, penjual, dan pemandu di Siem Reap dan Bangkok berkata penutupan itu pada Julai dan bulan ini telah menjejaskan perniagaan dengan teruk.
Pengasas agensi pelancongan Journey Cambodia, Ream Boret, berkata tempahan telah berkurangan.
Di luar Angkor Wat, pemandu tuk-tuk Nov Mao berkata pendapatannya telah berkurangan separuh sejak pergaduhan bermula.
Pelancongan menyumbang sekitar satu persepuluh daripada KDNK Kemboja, dengan 6.7 juta ketibaan pelancong tahun lalu, mencatat rekod tertinggi.
Tetapi jualan tiket ke Angkor menurun sekurang-kurangnya 17 peratus dari Jun hingga November tahun ini berbanding tahun sebelumnya, menurut Angkor Enterprise — meningkat selepas pertempuran lima hari pada Julai.
Tidak seperti Disember sebelumnya, suasana sunyi meliputi taman itu kerana pelancong tempatan dan asing “lenyap,” kata penjual baju T, Run Kea.
“Saya rasa mereka mungkin takut… saya juga takut,” kata wanita berusia 40 tahun itu, sambil menambah beliau hanya memperoleh sebahagian kecil daripada pendapatan biasanya.
Kira-kira 420 kilometer (260 batu) jauhnya di ibu kota Thailand, van mini yang dahulu mengangkut pelancong ke Angkor Wat selama enam jam kini tidak digunakan sejak sempadan ditutup kepada pelancong awal tahun ini.
Agensi pelancongan berkata perjalanan bas ke sempadan telah berhenti, dan ketidaktentuan turut menjejaskan pelancongan di Thailand.
Pemilik Thailand Lampoo Ocean Travel, Prasit Chankliang, berkata apabila pelanggan bertanya sama ada mereka boleh ke Kemboja, “kami hanya boleh memberitahu mereka bahawa mereka tidak boleh pergi dan tiada apa yang boleh kami katakan bila mereka boleh pergi lagi.” – AFP